بررسی مقایسه ای حس تعلق به مکان در محلات شهر خرم آباد

حس تعلق به مکان، یکی از مباحث مهم در برنامه­ریزی شهری است که در برنامه­ریزی و توسعه شهرها، نقش زیادی می­تواند ایفا کند. به گونه­ای که حس تعلق بالای شهروندان به محله و شهر خود، از جهات گوناگون برای توسعه و پیشرفت شهرها بسیار سودمند است. تحقیق حاضر در پی بررسی مقایسه­ای محلات مختلف شهر خرم­آباد از لحاظ حس تعلق مکانی است. در این راستا احساس تعلق و وابستگی افراد به مکان، در هر محله مشخص شده و سپس بررسی مقایسه­ای بین محلات مختلف شهر انجام گرفته است. به منظور بررسی دقیق­تر، تعداد 6 محله (شهدا، فاز یک کیو، گلستان، گلدشت، پشته و علی آباد) از سه منطقه شهری خرم آباد، به طور تصادفی انتخاب شد که تعداد280 عدد پرسشنامه در سطح محلات توزیع و به وسیله نرم­افزار spss مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. در نهایت با استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی (gis) نتایج حاصل از تحقیق به تفکیک محله به وسیله نقشه ارایه گردیده است. بدین شکل که: به طور کلی حس تعلق به مکان شهروندان خرم­آباد نسبت به محلات خود پایین است، به   گونه­ای که کمتر از 50% افراد مورد تحقیق حس تعلق بالایی به محله خود داشته­اند. همچنین از نظر میزان حس تعلق، میان محلات مختلف مورد تحقیق تفاوت­های چشم گیری وجود داشته است. بیشترین حس تعلق به مکان مربوط به محله شهدا با مقدار آن عدد 78/1 است. محله فاز یک کیو، با 57/1 در رتبه بعدی قرار دارد. فقط دو محله در این تحقیق تا حد متوسط(بالاتر از 5/1) از احساس تعلق به مکان برخوردار هستند و سایر محلات مورد تحقیق از این جهت در وضعیت نامناسبی قرار دارند، که نمی­تواند وضعیت مناسبی باشد. عوامل بسیاری بر میزان حس تعلق به مکان افراد تأثیرگذار است. عواملی چون سال­های سکونت افراد در یک مکان، سن، جنس، تحصیلات و نیز ویژگی­های فیزیکی و کالبدی، تاریخی و فرهنگی یک مکان تا حد بسیار زیادی می­تواند بر احساس افراد از آن مکان مؤثر باشد. اما آنچه در این پژوهش اثبات شد، اینکه: عواملی از قبیل قدمت مکان، وجهه مکان، دسترسی به خدمات در مکان، پوشش گیاهی، نمای خیابان­ها، بافت مکان، وجود و یا نزدیکی اماکن تفریحی و گذران اوقات فراغت در مکان همه از عواملی هستند که بر حس تعلق به مکان شهروندان خرم­آبادی تأثیر گذار بوده­اند. خصوصاَ عواملی چون وجهه محله، دسترسی به خدمات، پوشش گیاهی، نمای خیابان و نوع بافت محله، با میزان تعلق احساسی افراد به مکان رابطه زیادی داشته است.